Ուկրաինայում հայերը բնակություն են հաստատել դեռևս վաղ միջնադարում: Պատմական աղբյուրներում տեղեկություններ են պահպանվել Կիևյան Ռուսիայում 10-11-րդ դդ. հաստատ­ված հայերի մասին. նրանց հոսքն այստեղ մեծացել է հատկապես 11-րդ դարի 2-րդ կեսից` Հայաստանի ծանր վիճակից ելնելով, որը պայմանավորված էր թուրք-սելջուկների գերիշխանությամբ:

Ուկրաինայում հայկական սփյուռքի ձևավորման գործընթացը վերսկսվում է խորհրդային տարիներից: 1988-ից երկրի հայաշատ մարզերում և քաղաքներում հիմնադրվում են հայկական հասարակական, ազգային-մշակութա­յին, բարեգործական, երիտասարդական կազմակերպություններ:

2001 թ. ստեղծվում է Ուկրաինայի հայերի միությունը: Այն համայնքային խոշոր կառույց է, որն ունի տարածաշրջանային բաժանմունքներ ողջ Ուկրաինայում և իր շուրջ է համախմբում ուկրաինահայ մեծ համայնքը:

Հայկական սփյուռքի ձևավորումն ակտիվ փուլ է թևակոխում ԽՍՀՄ փլուզումից հետո:

Ոչ պաշտոնական տվյալներով՝ ներկայումս Ուկրաինայում բնակվում է շուրջ  500000 հայ:

Հայաշատ բնակավայրերն են Կիևը, Օդեսայի, Լվովի, Խարկովի, Դնեպրոպետրովսկի և Դոնեցկի մարզերը:

Ուկրաինայում կան երեք տասնյակ եկեղեցիներ և բազմաթիվ պատմամշակութային հուշարձաններ, մասնավորապես` Լվովում, Կիևում, Խարկովում, Օդեսայում, Բելգորոդ-Դնեստրովսկում, Մակեևկայում, Դնեպրոպետրովսկում, Նիկոլաևում, Իզմայիլում:

Գործում են ավելի քան 50 հայկական համայնքային կառույց ու միություն, 20 երիտասարդական կազմակերպություն, մոտ 45 հայկական կիրակնօրյա կրթօջախ, վարժարան և նախակրթարան: Հրատարակվում են «Հայկական լրատու», «Նռնենի» ամսագրերը, «Армянский час» և «Արագած» ամսաթերթերը: Հայաստանի, սփյուռքի և ուկրաինահայ համայնքի մասին ամենօրյա տեղեկատվություն և վերլուծություններ է տրամադրում «Անալիտիկա» կայքը, որը մեծ ճանաչում ունի համայնքում: