Հայ-իրանական առնչություններն սկզբնավորվել են դեռևս մ.թ.ա. 1-ին հազարամյակում և ներառել ռազմաքաղաքական, տնտեսական և մշակութային ոլորտներ: Իրանում հայկական նոր գաղութներ առաջացել են 11-րդ դարից սկսած: Իր չափերով և հետևանքներով աննախադեպ էր հատկապես Շահ Աբբաս 1-ինի (1587-1629թթ.) կողմից կազմակերպված զանգվածային բռնագաղթը, որի արդյունքում 150-200 հազար մարդ հաստատվեցին մայրաքաղաք Սպահանում և շրջակա գավառներում: